Wokół dekomunizacji pomników

2018-08-23

Otrzymaliśmy następujące pytanie dotyczące pamiątkowej tabliczki przy Dębie XXV lecia PRL w Tarnowie:

We wrześnu ubiegłego roku - realizowałem materiał o tabliczce pamiątkowej przy Dębie XXV lecia PRL - zlokalizowanym przy ulicy Zakątnej w Tarnowie. Zgodnie z rozmową z ubiegłego roku - stanowisko urzędu było takie, że dąb powinien zostać - tabliczkę należy usunąć. Mimo upływu niemal roku - miniobelisk nadal jest przy skwerze. Miasto nie chce usunąć z własnej woli tej tablicy - prezydent przyznaje, że czeka na polecenie ze strony wojewody. Czy i kiedy takie zalecenie będzie wydane?

Udzieliliśmy następującej odpowiedzi:

Obowiązujące przepisy ustawy z 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki, przewidywały możliwość dobrowolnego usunięcia pomnika przez właściciela bądź użytkownika wieczystego nieruchomości, na której znajduje się pomnik do 31 marca br. W przypadku spełnienia tego obowiązku właściciel lub użytkownik wieczysty mógł ubiegać się o zwrot poniesionych kosztów ze środków z budżetu państwa.
26 kwietnia 2018 r. Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie zwrócił się z pismem do Dyrektora Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie z prośbą o udzielenie wstępnej informacji, w odniesieniu do których pomników Wojewoda Małopolski powinien wszcząć postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji nakazującej ich usunięcie z przestrzeni publicznej. Do pisma dołączony został wykaz obiektów, które poprzez zastosowaną symbolikę lub treść napisów mogą propagować ustroje totalitarne, a według naszej wiedzy nie zostały usunięte w terminie do 31 marca br. W wykazie tym ujęty jest także Dąb XXV lecia PRL wraz z tablicą, przy ul. Zakątnej w Tarnowie. Jeszcze nie otrzymaliśmy odpowiedzi od IPN, dlatego postępowanie o wydanie decyzji nakazującej usunięcie tej tablicy nie zostało na razie wszczęte. Jednocześnie informujemy, że nasze pismo z 26 kwietnia br. nie jest wystąpieniem o formalne zajęcie stanowiska przez IPN. O taką opinię Wojewoda Małopolski będzie zwracał się do Prezesa IPN po wszczęciu postępowania administracyjnego oddzielnie dla każdego z obiektów w trybie art. 5b ust. 2 ustawy.