Zbiorowa mogiła żołnierzy Armii Czerwonej w Nowym Sączu zostanie przeniesiona z al. Wolności na cmentarz komunalny w Nowym Sączu. Pomnik ma zostać zabrany z al. Wolności.
Jerzy Miller, wojewoda małopolski prowadzi działania zmierzające do uporządkowania spraw związanych ze znajdującymi się na terenie województwa grobami wojennymi i wojskowymi. Są to w większości cmentarze pochodzące z czasów I i II wojny światowej. Poza nielicznymi wyjątkami sprawy grobów wojennych zostały już uporządkowane a cmentarze otoczone opieką.
Grób sześciu żołnierzy Armii Czerwonej znajdujący się na placu przy Alei Wolności w Nowym Sączu należy właśnie do tych nielicznych wyjątków. Umieszczony w centrum miasta, chociaż na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Rejtana w Nowym Sączu znajduje się kwatera, w której w 35 mogiłach zbiorowych pochowanych jest 736 żołnierzy Armii Czerwonej, już od 1945 roku budzi wiele kontrowersji.
Dlatego Jerzy Miller, wojewoda małopolski postanowił podjąć konsultacje z Ministerstwem Spraw Zagranicznych oraz Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa na temat ewentualnego przeniesienia szczątków pochowanych tu żołnierzy na kwaterę wojenną cmentarza komunalnego. Jest to tym bardziej uzasadnione, że według badań archiwalnych, z sześciu pochowanych tu oficerów i żołnierzy żaden nie poległ w tym miejscu, a ich śmierć nie nastąpiła podczas wkraczania Armii Czerwonej do miasta.
Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa przychyliła się do opinii wojewody o konieczności dokonania ekshumacji i przeniesienia szczątków żołnierzy i poinformuje stronę rosyjską o planowanej ekshumacji. Ekshumacja i przeniesienie odbędą się zgodnie z zapisami Umowy miedzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o grobach i miejscach pamięci ofiar wojen i represji (podpisanej w Krakowie 22 lutego 1994 roku), która reguluje proces porządkowania spraw grobów żołnierzy Armii Czerwonej w Polsce i polskich żołnierzy i ofiar represji na terenie Federacji Rosyjskiej.
Jednocześnie, zgodnie z decyzją Ryszarda Nowaka, prezydenta Nowego Sącza, znajdujący się przy mogile pomnik zostanie zabrany z al. Wolności.
Zadania i obowiązki wojewody w zakresie porządkowania cmentarzy wojennych określa Ustawa z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych (Dz. U. z dnia 30 maja 1933 r.) „Groby wojenne zasadniczo powinny być zgrupowane na cmentarzach wojennych”. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 października 1936 r. określa, że do zakresu działania wojewody należą: między innymi „sprawy ekshumacji i przeniesienia zwłok z cmentarza lub grobu wojennego na inny cmentarz lub do innego grobu wojennego”.
NOTKA HISTORYCZNA O POMNIKU